Thách thức từ các biện pháp phòng vệ thương mại quốc tế
Tính đến nay, Việt Nam đã đối mặt với 270 vụ việc điều tra phòng vệ thương mại từ 25 thị trường và vùng lãnh thổ trên thế giới, theo thống kê của Bộ Công Thương. Trong đó:
- 148 vụ điều tra chống bán phá giá,
- 54 vụ việc tự vệ,
- 38 vụ chống lẩn tránh biện pháp phòng vệ thương mại,
- 30 vụ chống trợ cấp.
Riêng năm 2024, trong 28 vụ việc mới bị điều tra từ 12 thị trường, Hoa Kỳ chiếm tới 13 vụ. Hoa Kỳ cũng là quốc gia áp dụng nhiều biện pháp phòng vệ thương mại đối với các mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam như:
- Đồ gỗ,
- Thủy sản,
- Dệt may,
- Da giày.
Các cuộc điều tra chủ yếu nhằm xác định liệu các sản phẩm này có được chính phủ trợ cấp hoặc bán dưới giá trị thực tế, gây tổn hại cho ngành sản xuất trong nước của họ. Ngoài ra, Hoa Kỳ cũng thắt chặt các quy định chống gian lận xuất xứ và chuyển tải bất hợp pháp, đồng thời áp dụng tiêu chuẩn cao với các mặt hàng nông sản, thủy sản nhập khẩu.
Nỗ lực của Bộ Công Thương trong ứng phó và phòng vệ thương mại
Để bảo vệ lợi ích của doanh nghiệp xuất khẩu, Bộ Công Thương đã triển khai nhiều biện pháp:
- Hoàn tất điều tra các vụ phòng vệ thương mại từ năm 2023 và xử lý các vụ việc phát sinh năm 2024.
- Hỗ trợ doanh nghiệp trả lời câu hỏi từ cơ quan điều tra nước ngoài, nghiên cứu lập luận và gửi thư tham vấn.
- Cảnh báo sớm các mặt hàng có nguy cơ bị điều tra phòng vệ thương mại, gửi thông tin đến các bộ, ngành và doanh nghiệp để phối hợp theo dõi.
Nhờ các biện pháp kịp thời, nhiều doanh nghiệp xuất khẩu đã không bị áp thuế hoặc chỉ bị áp thuế ở mức thấp, giúp giữ vững và mở rộng thị trường.
Tăng cường bảo vệ thị trường nội địa
Song song với việc ứng phó trước các biện pháp phòng vệ từ nước ngoài, Bộ Công Thương cũng đẩy mạnh điều tra và áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại đối với hàng hóa nhập khẩu có dấu hiệu bán phá giá hoặc được trợ cấp, gây tổn hại cho sản xuất trong nước.
- Tính đến nay:
- Bộ đã khởi xướng 30 vụ điều tra phòng vệ thương mại và áp dụng 22 biện pháp,
- Hiện có 16 biện pháp đang có hiệu lực.
- Kế hoạch năm 2024:
- Tiếp tục điều tra, rà soát 7 vụ việc từ năm 2023,
- Khởi xướng 3 vụ việc mới và 3 vụ rà soát cuối kỳ,
- Xử lý 7 hồ sơ đề nghị điều tra mới.
Mục tiêu hướng tới
Các biện pháp này không chỉ nhằm bảo vệ ngành sản xuất nội địa mà còn giúp tạo môi trường cạnh tranh bình đẳng, thúc đẩy tăng trưởng xuất khẩu bền vững trong bối cảnh hội nhập sâu rộng.
